Đái tháo đường và bệnh lý gan mạn
Đái tháo đường là một bệnh mạn tính với biểu hiện lượng đường trong máu của người bệnh luôn cao hơn mức bình thường. Do cơ thể của người bệnh bị thiếu hụt hoặc đề kháng với insulin, dẫn tới rối loạn chuyển hóa đường trong máu.
Bệnh nhân đái tháo đường có những đặc điểm sau:
- Tăng glucose máu
- Kết hợp với những bất thường về chuyển hóa lipid, protein, carbonhydrat,…
- Bệnh có xu hướng pháp triển các bệnh về mắt, thần kinh, tim mạch, gan, biến chứng thận.
Đái tháo đường được chia thành 2 loại:
- Đái tháo đường tuýp 1: Tế bào bêta của tuyến tụy bị phá hủy do nguyên nhân tự miễn hoặc không rõ nguyên nhân, gây nên thiếu insulin tuyệt đối.
- Đái tháo đường tuýp 2: Do tế bào của cơ thể kháng với insulin, dẫn đến thiếu insulin tương đối. Tức là insulin vẫn tiết ra với số lượng bình thường nhưng thiếu so với đòi hỏi của cơ thể.
Trong đó, đái tháo đường tuýp 2 là dạng phổ biến nhất, chiếm khoảng 90-95% trong số các bệnh nhân đái tháo đường.
Mối liên hệ giữa bệnh đái tháo đường và bệnh lý gan mạn
Gan có vai trò quan trọng trong chuyển hóa carbohydrate, chịu trách nhiệm cho sự cân bằng nồng độ glucose trong máu. Cân bằng chuyển hóa của glucose bị suy giảm khi có bệnh gan mạn tính dẫn tới kháng insulin, không dung nạp glucose và đái tháo đường.
Tỷ lệ đái tháo đường ở bệnh nhân gan mạn tính chiếm khoảng 18-71%. Ngoài ra, ở bệnh nhân mắc bệnh gan mạn tính, tình trạng không dung nạp glucose lên đến 80%. Do đó, bệnh đái tháo đường và bệnh gan mạn tính thường cùng tồn tại và các bằng chứng hiện có cho thấy bệnh gan mạn tính làm tăng các biến chứng và tử vong sớm ở bệnh nhân đái tháo đường.
Quản lý bệnh đái tháo đường ở bệnh nhân có bệnh lý gan mạn
Gan là nơi chuyển hóa chính của hầu hết các thuốc đái tháo đường. Hơn nữa, bệnh gan mạn tính có liên quan đến các biến chứng như suy giảm chức năng thận, nhiễm acid lactic và hạ đường huyết. Có tới hơn 50% bệnh nhân mắc bệnh gan bị suy dinh dưỡng và có nguy cơ hạ đường huyết. Do đó, việc quản lý bệnh đái tháo đường ở bệnh nhân có bệnh lý gan mạn tính đang là một thách thức đối với các bác sĩ chuyên khoa nội tiết và tiêu hóa.
Các bệnh nhân đái tháo đường đi kèm với bệnh lý gan mạn nên tuân thủ một số quy tắc như sau:
- Thay đổi lối sống, chế độ ăn uống lành mạnh được tư vấn bởi các chuyên gia dinh dưỡng để có một chế độ ăn và luyện tập phù hợp đối với từng giai đoạn của bệnh.
- Ngưng uống rượu, không hút thuốc lá
- Tư vấn tâm lý
- Sử dụng thuốc theo sự hướng dẫn của bác sỹ chuyên khoa
Quản lý bệnh đái tháo đường trên người có bệnh lý gan mạn tính đang là vấn đề nhức nhối đối với các bác sĩ. Do đó, người bệnh cần tuyệt đối tuân theo phác đồ điều trị, không tự ý mua thuốc và sử dụng thuốc nam. Ngoài ra, cần thăm khám định kỳ theo lịch hẹn để biết được tiến triển, tình trạng của bệnh gan mạn tính, từ đó bác sĩ có thể đưa ra phác đồ điều trị phù hợp đối với từng giai đoạn của bệnh.
