Vừa qua, Khoa Tim mạch can thiệp – Trung tâm tim mạch Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa lần đầu tiên can thiêp điều trị thành công đặt Stent động mạch thận cho bệnh nhân hẹp nặng động mạch thận 2 bên.
Bệnh nhân H.V.P.H 54 tuổi, địa chỉ Cam Ranh – Khánh Hòa. Cách nhập viện 1 tuần bệnh nhân đột ngột có cơn tăng huyết áp 250/130 mmHg, phải nhập viện cấp cứu tại tuyến trước. Đợt nhập viện này bệnh nhân đột ngột khó thở, tức ngực, huyết áp 200/110 mmHg nên vào bệnh viện tỉnh Khánh Hòa cấp cứu, sau 2 ngày phối hợp với 4 loại thuốc điều trị tăng HA nhưng tình trạng tăng HA của bệnh nhân không cải thiện (HA tối đa dao động 170-180mmHg), các bác sĩ tại khoa Tim mạch can thiệp nghi ngờ bệnh nhân tăng huyết áp thứ phát do hẹp động mạch thận.
Siêu âm Doppler động mạch thận ghi nhận hẹp động mạch thận bên phải, bệnh nhân được tiến hành chụp mạch máu xóa nền (DSA) ghi nhận hẹp 70% đường kính động mạch thận phải và 70% động mạch thận trái. Mặc dù đã được điều trị nội khoa tối ưu nhưng bệnh nhân đáp ứng kém trong suốt quá trình điều trị, vì vậy đã được hội chẩn và can thiệp đặt stent động mạch thận phải. Sau can thiệp 3 ngày huyết áp bệnh nhân đã đáp ứng tốt với điều trị nội khoa 130/80 mmHg.
Hẹp động mạch thận là gì?
Chức năng chính của thận là lọc các chất độc trong máu và đào thải ra ngoài theo đường nước tiểu. Nguyên nhân chính gây hẹp động mạch thận là do xơ vữa (thường ở bệnh nhân hơn 45 tuổi, thường liên quan lỗ động mạch chủ hoặc đoạn gần động mạch thận) hoặc do tăng sản xơ cơ (thường gặp ở phụ nữ dưới 50 tuổi và liên quan đến đoạn xa động mạch thận và nhánh trong thận), khi động mạch thận bị hẹp, thận sẽ thiếu máu. Quá trình này kéo dài sẽ dẫn đến suy giảm chức năng thận, mặt khác vì thiếu máu đến thận nên thận sẽ tiết Renin gây tăng huyết áp mất kiểm soát.
Theo PGS.TS.BS Huỳnh Văn Thưởng – Trưởng ekip can thiệp – Giám đốc Trung tâm Tim Mạch cho biết: hẹp động mạch thận chiếm dưới 1% bệnh nhân tăng huyết áp mức độ nhẹ và vừa, tuy nhiên tỷ lệ này tăng lên 10-40% ở những bệnh nhân tăng huyết áp dưới 35 tuổi, đột ngột huyết áp tăng cao mất kiểm soát ở bệnh nhân trên 55 tuổi, hoặc tăng huyết áp kháng trị… Chẩn đoán hẹp động mạch thận có thể bằng cách nghe âm thổi ở bụng khi máu chảy qua động mạch hẹp có thể gây ra tiếng thổi; có thể đặt ống nghe ở mặt trước của bụng để nghe được âm thổi này, dựa vào chẩn đoán xác định dựa vào siêu âm Doppler động mạch thận, chụp CT đa lát cắt, hoặc chụp mạch máu dưới DSA.
Về điều trị, ngoài điều trị bằng thuốc, còn cân nhắc chỉ định tái tưới máu thận nếu bệnh nhân hẹp động mạch thận 2 bên, đề kháng với thuốc điều trị tăng huyết áp, hoặc đã có biến chứng tổn thương thận hoặc các cơ quan khác. Tái tưới máu thận có 2 phương pháp là phẫu thuật và can thiệp đặt stent. Trong đó đặt stent động mạch thận qua da có nhiều ưu điểm vượt trội như tỷ lệ thành công cao, tỷ lệ biến chứng thấp, không phải gây mê, ít đau, thời gian bình phục ngắn.
—————————————-
Khoa Tim mạch can thiệp – Trung tâm tim mạch Bệnh viện Đa khoa tỉnh Khánh Hòa
19 Yersin, Lộc Thọ, Nha Trang, Khánh Hòa